Początki dzisiejszego miasta sięgają czasów owianych legendami o wojowniczym księciu Kraku i pięknej księżniczce Wandzie, a pamiątkami ich panowania są dwa wyniosłe kurhany, które w połączeniu ze współczesnymi kopcami: Tadeusza Kościuszki i Józefa Piłsudskiego tworzą niespotykany nigdzie indziej zespół pomników. Z ich szczytu możemy podziwiać panoramę Krakowa.

Prawa miejskie nadał Krakowowi książę Bolesław Wstydliwy w 1257 roku, wtedy też wytyczono imponujący swą wielkością Rynek na którym z czasem pojawiły się gwarne Sukiennice, dostojny Ratusz, a istniejące już świątynie nabrały blasku. Dla bezpieczeństwa mieszkańców następca Bolesława książę Leszek Czarny pozwolił miasto otoczyć murami obronnymi, a w XV wieku umocniono je dodatkową basztą zwaną Barbakanem. Dziś na linii murów znajdują się Planty czyli przechadzki pełne tablic pamiątkowych i pomników.

Przybywały nad Wisłę zgromadzenia zakonne wznosząc klasztory przyjmując w swoje dostojne wnętrza relikwie świętych: Floriana, Jacka, Salomei i wielu innych, gromadząc jednocześnie dzieła sztuki tej klasy co nie mający sobie równych w Europie ołtarz Wita Stwosza.

Kolorytu dodają już od XIV wieku żacy pobierający nauki na Uniwersytecie Krakowskim, byli wśród nich Mikołaj Kopernik, św. Jan Kanty, tajemnicza Nawojka, czy autor przepisu na „grzyby miechowiciane”. Współcześni studenci korzystają z komputerów i zapomnieli już o tabliczkach pokrytych woskiem i księgach przymocowanych do pulpitu w obawie przed kradzieżą.

Ale czym byłoby miasto bez Wawelu – wapiennego wzgórza jakich wokół wiele, które książę Kazimierz Odnowiciel wybrał na swoją siedzibę w wieku XI, ustanawiając Kraków stolicą Polski. Dzisiaj renesansowy zamek kryje w sobie bezcenną kolekcję Arrasów Zygmuntowskich będących odbiciem świetności XVI wiecznego dworu Zygmuntów, a w skarbcu złożone jest jedyne odzyskane po grabieży insygnium koronacyjne Królów Polskich miecz Szczerbiec.

Miejscem dla Polaków świętym jest Katedra. Tu koronowano niemal wszystkich królów i tu pochowani zostali ze swoimi rodzinami. W niej spoczęły relikwie św. Stanisława patrona Polski, Krakowa, i Katedry, św. Jadwigi Pani Wawelskiej.. W obecnym kształcie kościół jest gotycki ze wszystkimi przemianami architektonicznymi i artystycznymi. A rangę Panteonu Narodowego nadało mu złożenie prochów bohaterów narodowych i poetów. Wielkim Polakom w ostatniej drodze towarzyszyły dźwięki Dzwonu Zygmunta.

Najbardziej ucierpiał Kraków w czasie Potopu Szwedzkiego w XVII wieku i w okresie zaborów. Austriacy ufortyfikowali miasto i podczas I Wojny Światowej nie zostało zdobyte. II Wojna Światowa nie przyniosła zniszczeń, Kraków był wtedy stolicą Generalnej Guberni. Ukoronowaniem tysiącletnich dziejów Krakowa stał się wybór Karola Wojtyły na Biskupa Rzymu.

Zapraszamy do Krakowa szlakiem historii, kultury, tradycji i patriotyzmu.

Anna Stalmach - Przewodnik po Krakowie